Wynotowane z akt Rady Miejskiej

Ważnym i interesującym źródłem poznania problemów Wierzbnika z lat pierwszej wojny światowej i okresu międzywojennego są jego akta zachowane w archiwach. Rękopisy protokołów z obrad Rady Miejskiej ukazują wielość problemów, jakie w mieście czekały na rozwiązanie. Mieszkaniowych, żywnościowych, zdrowotnych...

Ale w dokumentach tych znajdujemy również stwierdzenia, z których wynika, że radni interesowali się też sprawami odradzającego się po latach niewoli kraju. Na miarę swych możliwości starali się uczestniczyć w ich rozwiązywaniu m.in. przez przywracanie polskich znaków i obyczajów, przypominanie nazwisk bohaterów narodowych, tworzenie lokalnych struktur organizacji patriotycznych, umacnianie obronności i wyrażanie opinii w kwestiach dotyczących polskich granic.

Już w 1917 roku dochodzi do zorganizowania w mieście uroczystości z okazji pierwszej rocznicy śmierci Henryka Sienkiewicza, a na używanych pieczęciach, oprócz kowadła i młotów, pojawia się orzełek w koronie.

W październiku 1918 roku Rada Miejska powierza stanowisko burmistrza Józefowi Jedynakowi, patriocie, członkowi Polskiej Organizacji Wojskowej, który po siedmiu miesiącach pełnienia tego urzędu wstępuje do wojska, by bronić kraju przed inwazją obcych sił. W grudniu 1918 roku RM powołuje komitet organizacyjny w sprawie obchodów 100 rocznicy śmierci bohatera narodowego – Jana Kilińskiego i nadaje jego imię ulicy łączącej centrum miasta z jego posiadłościami na Majówce. W styczniu 1919 roku radni miejscy uczestniczą w pożegnaniu wyruszającej na front grupy ochotników pod komendą majora Popowicza. 8 marca tegoż roku RM uchwala deklarację określającą jej stanowisko w sprawie dostępu Polski do morza.

A oto niektóre dalsze zapisy, wynotowane z akt i protokołów Rady Miejskiej:

*13 i 18 sierpnia 1920 r. Mimo poważnych niedostatków w funduszach miejskich, RM wyasygnowuje 35 tysięcy marek na działalność mającą na celu wyposażenie Wojska Polskiego i Opiekę nad Żołnierzem. *Na posiedzeniu w dniu 25 września 1920 r. burmistrz Władysław Miernik wyraża podziękowanie tym obywatelom miasta, którzy wstąpili ochotniczo do Armii Polskiej i uczestniczyli w bitwie o stolicę.

W 1924 r. RM jest współorganizatorem spotkania z prezydentem Stanisławem Wojciechowskim, powracającym przez Starachowice z uroczystości w Sandomierzu.

*W 1930 r. radni miejscy uczestniczą w tworzeniu koła federacji kombatanckiej pn. Polski Związek Obrońców Ojczyzny. Organizacji, która w następnym okresie zajmie się przygotowywaniem lokalnych świąt państwowych.

*23 stycznia 1933 r. RM wykupuje cegiełki, z których dochód ma być przeznaczony na wsparcie Macierzy Szkolnej w wolnym mieście Gdańsku i budowę ochronki dla dzieci polskich w tym mieście. W związku z 250 rocznicą Odsieczy Wiedeńskiej świadczy też na budowę w stolicy pomnika króla Jana III Sobieskiego.

*W tymże 1933 r. nadaje dwom ulicom w zachodniej części Wierzbnika imiona Franciszka Żwirki i Stanisława Wigury, lotników, którzy swymi wyczynami podczas imprez międzynarodowych rozsławili imię Polski. *W 1934 r., wspierając poczynania w zakresie umocnienia obecności naszego kraju nad Bałtykiem, wykupuje album pt. Polska na Morzu. A w związku z przypadającym Świętem Morza pokrywa koszty wykonania rekwizytów, niezbędnych na lokalnej uroczystości.

*W 1934 r. radni miejscy uczestniczą w powołaniu do życia koła Związku Pracy dla Państwa, zwanego też Legionem Młodych. *28 kwietnia 1935 r. RM nadaje Józefowi Piłsudskiemu tytuł Honorowego Obywatela Miasta Wierzbnika, a na uroczystość z tym związaną zaprasza jego przedstawiciela. Dwa lata później, w lipcu 1937 roku, w podobny sposób wyróżnia marszałka Edwarda Śmigłego-Rydza.

 

Aleksander Pawelec

Maj 2015r.