Układ oddechowy - budowa, funkcje

Podstawową funkcją układu oddechowego jest wymiana gazowa, do której dochodzi podczas procesu oddychania. Dostarczenie odpowiedniej ilości tlenu do tkanek i narządów umożliwia ich sprawne działanie. Jak jest zbudowany układ oddechowy i jakie mechanizmy są odpowiedzialne za oddychanie?

Budowa układu oddechowego

Układ oddechowy można podzielić na górne i dolne drogi oddechowe.

W skład górnych dróg oddechowych wchodzą:

• jama nosowa;
• gardło.

W jamie nosowej dochodzi do poboru wprowadzanego do układu oddechowego powietrza. Na powierzchni nabłonka oddechowego znajdują mikrokosmki oraz rzęski, które służą oczyszczaniu gazu z zanieczyszczeń. Dodatkowo w jamie nosowej dochodzi do ogrzania i nawilżenia powietrza przedostającego się do płuc.

Z jamy nosowej wdychane powietrze trafia do gardła. Powierzchnia gardła wyścielona jest mięśniami płaskimi, które umożliwiają przełykanie m.in. przełykanie. Gardło jest miejscem, gdzie krzyżują się dwa układy – oddechowy i pokarmowy oraz umiejscowione jest ujście trąbki Eustachiusza.

Dolne drogi oddechowe obejmują:

• krtań;
• tchawicę;
• oskrzela.

Kolejnym narządem pasażu oddechowego jest krtań, do której powietrze transportowane jest z gardła. Krtań zbudowana jest z chrząstek, mięśni i więzadeł. Jej funkcja w układzie oddechowym polega na blokowaniu przedostawania się drobinek jedzenia. Krtań jako narząd głosu posiada nagłośnię i głośnię wraz z poprzecznie umiejscowionymi fałdami, które tworzą struny głosowe.

Tchawica to następny odcinek dolnych dróg oddechowych, który łączy krtań z oskrzelami. Tchawica zbudowana jest z chrząstek podkowiastych, które połączone mięśniami gładkimi i więzadłami tworzą postać rury, która u dorosłego człowieka osiąga długość około 12 cm. Na powierzchni błony śluzowej tchawicy umiejscowione są gruczoły śluzowo-surowicze, których zadaniem jest oczyszczanie wdychanego powietrza.

Budowa i funkcje płuc

Płuca znajdują się w klatce piersiowej, pod żebrami. Prawe płuco składa się z trzech płatów, lewe płuco zbudowane jest z dwóch. Płuca otacza opłucna, której rola polega na ochronie płuc przed wewnętrznymi otarciami mechanicznymi.

Na oba płuca rozgałęziają się oskrzela. Drzewo oskrzelowe to system kanalików, którymi powietrze trafia do pęcherzyków płucnych, gdzie dochodzi do wymiany gazowej. Pęcherzyki płucne pokryte są siecią naczyń włosowatych, poprzez które poprzez dyfuzję dochodzi do przedostawania się tlenu do krwi i oddawania z krwi do pęcherzyków płucnych dwutlenku węgla zebranego z ustroju.

Proces oddychania, czyli pobieranie i oddawanie powietrza nosi nazwę wentylacji płuc. Za zmianę objętości klatki piersiowej odpowiadają mięśnie międzyżebrowe wewnętrzne i przepona. Wentylacja płuc odbywa się automatycznie pod kontrolą ośrodkowego układu nerwowego. Pojemność płuc zależy od płci, wieku, sprawności fizycznej.

Wymiana gazowa to proces, który umożliwia dostarczenie tlenu do krwiobiegu i roznoszenie gazu do wszystkich tkanek ustroju. Tlen przenoszony jest przez erytrocyty po przyłączeniu do hemoglobiny.

Profilaktyka chorób układu oddechowego

Na pracę układu oddechowego mają wpływ czynniki zewnętrzne, które powodują ryzyko wystąpienia chorób górnych i dolnych dróg oddechowych. W okresie obniżonej odporności wzrasta zapadalność na infekcje dróg oddechowych. Korzystny wpływ na pracę układu odpornościowego obserwuje się po zastosowaniu preparatów leczniczych na bazie pelargonii afrykańskiej, jeżówki purpurowej i aloesu drzewiastego. Zioła te wspierają nasz organizm podczas walki z infekcjami, zarówno bakteryjnymi, jak i wirusowymi.

Bardzo niekorzystnie na układ oddechowy wpływa palenie papierosów. U palaczy obserwuje się postępujący proces degeneracji płuc, wywołany zanikiem ścianek pomiędzy położonymi obok siebie pęcherzykami płucnymi. Ma to bezpośrednie przełożenie na zmniejszenie powierzchni wymiany gazowej i ogranicza pobór tlenu. Palenie tytoniu to wdychanie obok nikotyny, bardzo szkodliwych substancji smolistych, które aktywują powstawanie wolnych rodników i prowadzą do stresu oksydacyjnego, którego konsekwencją może być powstanie choroby nowotworowej.

Dowiedz się więcej na stronie: https://bioaronsystem.pl/

(Artykuł promocyjny)