Chronione gatunki zwierząt

Las to nasze wspólne dobro, które warto pielęgnować i chronić. Jego piękno, cisza i spokój przyciągają nas do spędzania czasu na łonie natury. Jednak las to także dom dla wielu gatunków zwierząt, które wymagają naszej szczególnej uwagi i troski.

Wśród tych istotnych gatunków zamieszkujących nasze lasy, którym powinniśmy się przyjrzeć, znajdują się:

Najczęściej spotykany gad w Polsce. Jej długość wynosi około 24 cm, a odżywia się owadami, pająkami i wijami. Podczas okresu godowego samce zmieniają kolor, stając się zielone, i toczą ze sobą walki w obecności samic.

Jaszczurka zwinka (Lacerta agilis) to uroczy gad z rodziny jaszczurkowatych (Lacertidae), który występuje niemal w całej Europie, w tym także na terenie całej Polski, gdzie jest najczęściej spotykanym gatunkiem gadów. Jaszczurka zwinka została zaklasyfikowana przez Międzynarodową Unię Ochrony Przyrody (IUCN) jako gatunek najmniejszej troski (LC), co oznacza, że nie jest obecnie zagrożona wyginięciem.

Samce jaszczurki zwinki mogą osiągać maksymalnie od 20 do 23,5 cm długości ciała (z nieuszkodzonym ogonem) na terenie Polski, jednak w Europie Wschodniej ta długość może sięgać nawet 28 cm. Długość tułowia i głowy bez ogona wynosi około 11 cm. Jest to jeden z czterech gatunków jaszczurek występujących na terenie Polski i wyróżnia się swoim wyjątkowym, barwnym wyglądem. Jego masywne ciało pokrywają ściśle do siebie przylegające łuski, które na grzbiecie są mniejsze i szorstkie, a na brzuchu większe i gładkie. Głowę zdobią regularnie ułożone tarczki, które dodają jej uroku.

Tygrzyk paskowany to fascynujący przedstawiciel pająków, będący bliskim krewnym pająka krzyżaka. To jedno z największych i najpiękniejszych pająków występujących w naszym kraju, co może być dla niektórych zaskoczeniem, bo rzadko kojarzymy pająki z pięknem. Jednak samica tygrzyka o długości 25 mm zachwyca swoim wyglądem. Pokryta jest szczecinką włosków w kolorze srebra, a na jaskrawożółtym odwłoku wyraźnie odznaczają się czarne poprzeczne paski, przypominając ubarwienie osy. Samiec, mimo że mniejszy od samicy, również prezentuje się interesująco z szarą plamką na odwłoku.

Jednak urok tygrzyka nie ogranicza się tylko do jego wyglądu. Ten pająk ma specyficzne wymagania dotyczące środowiska, w którym żyje. Występuje głównie na bardzo nasłonecznionych, wilgotnych łąkach, gdzie przędzie swoje sieci, polując na ważki i pasikoniki. Interesujący jest także jego cykl życiowy. Jesienią samica składa jaja, z których wylęgają się małe pajączki. Jednak ze względu na chłodną aurę, zimują one w kokonie przygotowanym przez samicę, by wiosną wyruszyć w podróż z wiatrem, korzystając z wypuszczanych nitki pajęczej.

Mopek (Barbastella barbastellus) to fascynujący przedstawiciel nietoperzy, który wyróżnia się swoją charakterystyczną cechą - umiejętnością echolokacji. To dzięki niej mopek może z sukcesem polować na swoje nocne ofiary, głównie motyle, które są znane również jako ćmy. Futro mopka ma czarny kolor, jest długie i jedwabiste, co pozwala łatwo go odróżnić od innych rodzimych nietoperzy.

Echolokacja to niezwykły system nawigacji i zdobywania pożywienia, który pozwala mopkowi nie tylko lokalizować ofiary w ciemności, ale także unikać przeszkód i orientować się w terenie. Nietoperze emitują niesłyszalne dla nas dźwięki, które po odbiciu od różnych obiektów powracają do nich jako "echo", umożliwiając im precyzyjne określenie odległości i kształtu otoczenia.

Warto podkreślić, że mopek jest zwierzęciem bardzo wrażliwym, zwłaszcza podczas zimowania. Nietoperze zimują najczęściej w różnego rodzaju podziemiach, takich jak jaskinie czy piwnice. Podczas tego okresu są szczególnie podatne na zagrożenia ze strony sów i niechcianych zakłóceń spowodowanych przez ludzi. Zimowanie jest dla nich niezwykle istotnym procesem, umożliwiającym przetrwanie zimowej aury i przygotowanie się na wiosenne wyjście na światło dzienne.

Ryś (Lynx) to drapieżny ssak z rodziny kotowatych (Felidae) i podrodziny kotów (Felinae). Dawniej znany jako ostrowidz, ten fascynujący gatunek charakteryzuje się unikalnym wyglądem i zachowaniem. Rysie osiągają długość ciała od 65 do 110 cm, długość ogona wynosi od 5 do 23 cm, a masa ciała może wahać się od 5 do 30 kg, z samcami będącymi o około 25% większymi i cięższymi od samic.

To średniej wielkości zwierzęta, których charakterystycznym rysunkiem są zaokrąglone uszy, zakończone pędzelkami ciemnych, najczęściej czarnych włosów. Ich ciała są zakończone krótkim ogonem, który stanowi jedną z cech wyróżniających rysia spośród innych kotowatych.

Rysie są zwierzętami, które dostosowały się doskonale do życia w różnorodnych siedliskach, w tym lasach, górach, czy tundrze. Ich umiejętność polowania na różne zwierzęta, od małych ssaków do większych ofiar, sprawia, że są skutecznymi drapieżnikami, odgrywającymi istotną rolę w ekosystemach, w których żyją.

Niestety, populacja rysia jest obecnie zagrożona przez różne czynniki, takie jak utrata siedlisk, polowania nielegalne i konflikty z człowiekiem. Dlatego ochrona tego pięknego i niezwykłego drapieżnika jest niezmiernie istotna dla zachowania różnorodności biologicznej i równowagi w przyrodzie.

Rzadki gatunek, który był silnie tępiony przez wieki. Wydra ma krótkie łapy i porusza się podobnie do węża, szczególnie w wodzie, gdzie pływa giętko i zwinie.

Wydra europejska (Lutra lutra) to rzadki i uroczy gatunek, który przez wieki był silnie tępiony w Europie, co spowodowało jego rzadkość. Ta drapieżna stworzenie ma charakterystyczne cechy, takie jak krótkie łapy i sposób poruszania się, przypominający ruchy węża, szczególnie widoczny podczas pływania w wodzie. Wydra wygina całe ciało i długi ogon, co sprawia, że porusza się płynnie i zwinie w wodzie.

To aktywne zwierzę jest głównie nocnym łowcą, zdolnym nawet do polowania na ryby pod grubą warstwą lodu. Wydry odbywają także długie wędrówki, które czasami oddalają je od wody, ich podstawowego środowiska życia. Podczas swoich aktywności, wydry spędzają dużo czasu na zabawach, jak na przykład bawienie się złowionymi rybami czy kamieniami.

Ochrona wydry europejskiej jest kluczowym aspektem dbania o różnorodność biologiczną i równowagę ekosystemów wodnych. Poprawa jakości środowiska naturalnego i odpowiednia ochrona siedlisk są niezbędne dla zachowania i rozmnażania tego pięknego i cennego gatunku. Działania na rzecz ochrony wydr i ich środowiska stanowią naszą odpowiedzialność w zachowaniu dzikiej przyrody dla przyszłych pokoleń. Dzięki wspólnym wysiłkom i edukacji na temat znaczenia ochrony dzikich zwierząt, możemy stworzyć lepszą przyszłość dla wydr i innych zagrożonych gatunków w naszych ekosystemach.

Kormoran to imponujący ptak wodny, który osiąga rozmiary porównywalne do gęsi, a jego skrzydła rozpiętością sięgają nawet 1,60 m. Ten ptak prowadzi stadne życie, tworząc kolonie nad wodą, które mogą liczyć nawet kilka tysięcy par. Na jednym drzewie może gnieździć się nawet kilkadziesiąt tych ptaków, co tworzy niesamowite widowisko.

Kormorany są wytrawnymi łowcami ryb, potrafiącymi nurkować na duże głębokości, sięgając nawet do 10 metrów pod powierzchnię wody. Dawniej były to rzadkie ptaki, ale obecnie ich populacja dynamicznie rośnie, stając się gatunkiem ekspansywnym. Jednak z powodu tego wzrostu liczebności, w niektórych miejscach podejmuje się próby ograniczenia ich populacji. Jest to często konieczne, ponieważ żerując, kormorany mogą wyrządzać duże szkody, zwłaszcza w stawach hodowlanych, gdzie polują na ryby hodowlane. Ich obecność może spowodować poważne uszczerbki dla gospodarki rybackiej.

Ochrona kormoranów, zarówno w zakresie ich liczebności, jak i ochrony siedlisk, stanowi wyzwanie dla naukowców i obrońców przyrody. Dążenie do zrównoważonego zarządzania populacjami kormoranów, zachowując ich unikalne miejsce w ekosystemach wodnych, jest kluczowe dla ochrony różnorodności biologicznej i zrównoważonego funkcjonowania naszych ekosystemów wodnych.

1. Żubr - 8.000 osobników
2. Żółw błotny - 100 osobników
3. Wąż Eskulapa - 80 - 200 osobników
4. Puchacz - 300 par lęgowych
5. Morświn - 450 osobników w Bałtyku
6. Ryś - 200 osobników
7. Foka szara - 20,5 tys. osobników w Bałtyku
8. Rybołów - 26 par lęgowych
9. Kraska - 70 par lęgowych w Polsce
10. Niedźwiedź brunatny - 110 osobników

Opracowano na podstawie materiałów dostępnych na lasypanstwowe.gov.pl