Mirosław Kwiecień z gminy Pawłów: rolnictwo to dość drogie hobby

Mirosław Kwiecień od lat prowadzi 50-hektarowe gospodarstwo w gminie Pawłów. Choć rolnictwo to jego pasja i rodzinne dziedzictwo, dziś mierzy się z coraz większymi kosztami, niepewnymi cenami i kaprysami pogody, które sprawiają, że praca na roli staje się coraz mniej opłacalna.

Mirosław Kwiecień, 53-latek z gminy Pawłów, od urodzenia związany jest z rolnictwem. Mieszka tu z żoną Agnieszką i czterema dorosłymi synami. Po latach pracy w służbach mundurowych został "młodym emerytem", a swoje siły w pełni poświęca gospodarstwu o powierzchni 50 hektarów. Uprawia głównie pszenicę, rzepak, proso i groch.

– Kiedyś mieliśmy konie, krowy i bydło, ale trzymanie zwierząt przestało być opłacalne, więc zrezygnowaliśmy – mówi pan Mirosław, który podczas ostatnich Dożynek Diecezjalno-Gminnych w Kałkowie-Godowie pełnił funkcję starosty dożynek.

Na około 20 hektarach sieje pszenicę, 25 zajmuje rzepak, a pozostałe pola przeznacza na proso i groch. Ziemia porozrzucana jest w kilku miejscowościach gminy – w Brzeziu, Jadownikach i Wawrzeńczycach. Ponad 11 hektarów to własność rodziny, reszta jest dzierżawiona. Gleby klasy II i III sprzyjają uprawom, jednak – jak podkreśla – bez oprysków i odpowiednich zabiegów agrotechnicznych nie ma co liczyć na wysokie plony.

– Trzeba nawozić i pryskać na choroby grzybowe, inaczej plon byłby mizerny. W naszych warunkach z hektara udaje się uzyskać 6–9 ton pszenicy, choć wszystko zależy od pogody. Przymrozki czy deszczowe lato potrafią zrobić swoje – wyjaśnia rolnik.

Pszenica trafia głównie do skupu w Garbaczu. Część spełnia wysokie parametry i jest odstawiana jako jakościowa, reszta – na paszę. Ceny jednak są rozczarowujące. – Wiosną pszenica była po 850–900 zł za tonę, teraz to 650–700 zł. To za mało przy rosnących kosztach paliwa, oprysków i nawozów – mówi pan Mirosław. – Człowiek robi to z przyzwyczajenia, z tradycji. Rodzice i dziadkowie uprawiali ziemię. Ale jeśli tak dalej pójdzie, pola będą leżeć odłogiem. Bo dokładać do interesu nikt nie chce. 

Najtrudniejsza jest niepewność – zarówno cen, jak i pogody. Rolnik nigdy nie wie, czy sprzedać zboże w sezonie, czy przechować je kilka miesięcy. – Mamy magazyny, ale to nie zawsze się opłaca. Bywa, że cena później jest jeszcze niższa i tylko człowiek się denerwuje – dodaje. 

Gospodarstwo prowadzone jest własnymi siłami. Maszyny i ciągniki są niezbędne, a kombajn pan Mirosław wynajmuje od teścia. Synowie pomagają, ale czy przejmą gospodarstwo – trudno przewidzieć. – Z samego pola wyżyć się nie da. Kiedyś kukurydza czy warzywa były bardzo opłacalne, dziś to się nie kalkuluje. Mam wrażenie, że o polskiego rolnika mało kto dba. Łatwiej sprowadzić jedzenie z zagranicy – mówi z goryczą. 

Rzepak, który oddaje do skupu w Kunowie, daje plon na poziomie 3,7–4,3 t/ha. W tym roku jego cena wynosiła około 1950 zł za tonę. Groch i proso dają około 4 ton z hektara, jednak ich ceny – odpowiednio 900 i 700 zł za tonę – również są dużo niższe niż w poprzednich latach.

Najwięcej pracy wymagają rzepak i pszenica. Sezon praktycznie trwa cały rok – od siewów w sierpniu i jesieni po żniwa na przełomie lipca i sierpnia. – Urlopu tu nie ma. Czasem jakiś długi weekend, ale ogólnie praca jest cały czas – mówi rolnik.

Dodatkowo gospodarze zmagają się z niepewną pogodą – suszą, nadmiarem deszczu czy przymrozkami. W minionym sezonie wiosenne chłody spowodowały 12-procentowe straty w rzepaku. – Ten potrzebuje wilgoci i słońca. Nawadniania nie stosujemy – co przyroda da, to zbierzemy. A nie zawsze wychodzi na plus.

– Żona żartuje, że to moje bardzo drogie hobby. Że powinienem znaleźć sobie coś innego, mniej kosztownego i mniej męczącego. Ale jak się robi coś całe życie, to trudno z tego tak po prostu zrezygnować – podsumowuje pan Mirosław.