Nasze powiaty i gminy w ogólnopolskiej Bazie Azbestowej

Ministerstwo Rozwoju i Technologii prowadzi Bazę Azbestową, która zawiera dane dotyczące mas zinwentaryzowanych, unieszkodliwionych oraz pozostałych do unieszkodliwienia wyrobów azbestowych. Jak to wygląda w naszych powiatach i gminach? Ile do usunięcia azbestu pozostało na terenie województwa świętokrzyskiego? A pozostało już mało czasu, bo do 2032 roku szkodliwa substancja musi zniknąć z naszego otoczenia.

Ministerstwo tworząc Bazę Azbestową chciało by była ona narzędziem przyjaznym użytkownikowi i nowoczesnym. Ma to być jedno z narzędzi do monitorowania realizacji zadań wynikających z Programu Oczyszczania Kraju z Azbestu na lata 2009-2032.

Baza azbestowa gromadzi i przetwarza informację uzyskane z inwentaryzacji wyrobów zawierających azbest, dostępne dla wszystkich jednostek samorządu terytorialnego. Wprowadzanie i aktualizowanie danych w Bazie Azbestowej jest obowiązkiem każdego wójta, burmistrza i prezydenta miasta, a także marszałka województwa.

Dane wprowadzane do Bazy Azbestowej pochodzą od właścicieli i użytkowników nieruchomości, na których są wykorzystywane wyroby zawierające azbest. Aktualne dane z inwentaryzacji wyrobów zawierających azbest są podstawą do ubiegania się o finanse na usuwanie wyrobów zawierających azbest.

Wg dany znajdujących się w Bazie Azbestowej, w powiecie starachowickim najwięcej odpadów azbestowych zinwentaryzowano w gm. Pawłów (13.824 tony) i tu też pozostało najwięcej szkodliwych odpadów do usunięcia (ponad 11 tys. ton). Do tej pory najwięcej odpadów azbestowych unieszkodliwiono w gm. Mirzec (2.249 ton).

W powiecie skarżyskim najwięcej azbestu zinwentaryzowano na terenie samego miasta Skarżyska-Kamiennej (5.734 ton), tu też najwięcej odpadów unieszkodliwiono - 1.985 ton. Najwięcej odpadów do usunięcia ze swojego terenu ma gm. Bliżyn - 4.963 ton.

W powiecie koneckim natomiast prym wiedzie gm. Końskie, gdzie najwięcej spośród innych gmin powiatu zinwentaryzowano (10.080 ton), unieszkodliwiono - 2.431 ton i tu również pozostało najwięcej do roboty i unieszkodliwienia, bo 7.648 ton.

Według aktualnych danych w całym regionie świętokrzyskim zinwentaryzowano 553.404 ton szkodliwego azbestu. Do tej pory udało się unieszkodliwić - 104.634 tony niebezpiecznych substancji. Tylko w ciągu ostatnich dwóch lat pozbyto się 27.264 tony azbestu - wciąż jednak do unieszkodliwienia pozostaje 448.776 ton.

Azbest to ogólne określenie pewnych grup mineralnych mających postać włókien. Nazwa azbest nie określa konkretnego minerału, lecz dotyczy ogółu minerałów krzemianowych tworzących włókna. Zostało przyjęte, że azbestem nazywa się włókniste odmiany minerałów występujące w przyrodzie w postaci wiązek włókien cechujących się dużą wytrzymałością na rozciąganie, elastycznością i odpornością na działanie czynników chemicznych i fizycznych. W przyrodzie występuje ok. 150 minerałów w postaci włóknistej.

Zastosowanie materiałów azbestowych jest różne. Stosowano je np. do wyrobu rękawic do prac gorących, bo odznacza się on znaczną odpornością na działanie czynników chemicznych, ścieranie i wysoką temperaturę. Ze względu na słabe przewodnictwo ciepła i prądu jest stosowany jako materiał izolacyjny. Dzięki ogniotrwałości i izolacyjności termicznej stosowany jest do wyrobu tkanin ogniotrwałych i farb ogniotrwałych. Dawniej produkowano z niego okładziny ciernych szczęk hamulcowych i niepalne materiały budowlane (pokrycia dachowe, rury itp). Dzięki niskiej cenie i dobrym właściwościom mechanicznym stosowany był jako wzmocnienie w eternicie. Aktualnie ze względu na działanie rakotwórcze został wycofany, a np. pokrycia dachowe są wymieniane na inne.

Dlaczego azbest jest szkodliwy? Ze względu na szkodliwość pyłu azbestowego, powodującego pylicę azbestową, chorób opłucnej oraz nowotworów (raka oskrzela, jajnika, nerki i krtani). Pierwsze wzmianki na temat szkodliwości azbestu pojawiły się w latach 1900-1920. W 1910 roku francuskie badania potwierdziły szkodliwy wpływ azbestu na organizm człowieka. U osób stykających się z azbestem rak płuc został uznany za chorobę zawodową.

Osoby, które zajmują się usuwaniem wyrobów zawierających azbest muszą być zabezpieczeni w odpowiednie kombinezony. Odpady natomiast muszą zostać prawidłowo unieszkodliwione.