Poczet Królów Polskich - nowa naukowa rekonstrukcja wizerunków Jagiellonów z udziałem Marcina Bondarowicza

Starachowiczanin Marcin Bondarowicz, utalentowany rysownik i ilustrator jest autorem nowego Pocztu Królów Polskich. Pierwsza naukowa rekonstrukcja wizerunków dynastii Jagiellonów powstała przy jego udziale - najbliższe wydanie National Geographic Polska (4/2025), gdzie zaprezentowany zostanie pilotażowy materiał prezentujący Władysława II Jagiełłę autorstwa naszego artysty już 25 marca.

W związku z 25-leciem funkcjonowania National Geographic na polskim rynku wydawniczym Marcin Bondarowicz został zaproszony do współpracy nad stworzeniem nowego "Pocztu Królów Polskich". To pierwsza w historii naukowa rekonstrukcja wizerunków władców z dynastii Jagiellonów pod patronatem Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz Uniwersytetu Jagielloński w Krakowie. Nasz rysownik i ilustrator, laureat setek nagród i wyróżnień odpowiadał za realizację graficzną projektu.

- Do redakcyjnego projektu pn. "Jak naprawdę wyglądali władcy Polski" zaprosił mnie Łukasz Załuski, Redaktor Naczelny National Geographic Polska, z którym niejednokrotnie miałem przyjemność współpracować. Swój udział mieli w tym: dziennikarze National Geographic Polska, historycy i genetycy/eksperci oraz firma technologiczna, która na podstawie ilustracji mojego autorstwa odpowiedzialna była za generowanie modeli AI - mówi Marcin Bondarowicz, autor nowego Pocztu Królów Polskich.

W pierwszym etapie dziennikarze i historycy zebrali jak najbogatsze źródła z epoki zawierające współczesne władcom wizerunki na monetach, w księgach i w kronikach oraz opisy pisane wyglądu władców i dane genetyczne. Głównym wyznacznikiem wizerunków Jagiellonów z Władysławem Jagiełło na czele były rysunki oraz ilustracje autorstwa starachowiczanina. To właśnie na podstawie jego rysunków sztuczna inteligencja  wygenerowała spójne obrazy prezentujące władców Polski.

- Jako artysta, rysownik musiałem zmierzyć się z mocno utrwalonymi obrazami autorstwa Jana Matejki. Jego Poczet królów niemal całkowicie zdominował bowiem zbiorową wyobraźnię, mimo że w dużej mierze stanowił autorską wizję artysty. Chciałem przeformułować to obrazowanie, stworzyć całkowicie nowe wizerunki władców Polski w oparciu o dostępne źródła i opracowania naukowe - tłumaczy M. Bondarowicz, którego przy koloryzowaniu wizualizacji wspierał go Mateusz Doroszko, inżynier z firmy AI REV.

Istotne znaczenie w procesie powstawania wizerunku Władysława Jagiełły miały studia nad dostępnymi źródłami historycznymi, ikonograficznym oraz kostiumologicznymi.

- Każdy potwierdzony szczegół twarzy oraz znaki szczególne osoby portretowanej mają kolosalne znaczenie w budowaniu prawdopodobnego wizerunku. Cały proces przypomina nieco pracę rysownika policyjnego. Bardzo ważne są tu proporcje, uchwycenie właściwych kształtów oraz relacji zachodzących pomiędzy nimi. W naszym przypadku "ślad pamięciowy" utrwalony w opisie historycznym jest mocno subiektywny dlatego rysownik często musi opierać się na własnym doświadczeniu oraz intuicji - dodaje twórca nowych wizerunków dynastii Jagiellonów.

Projekt National Geographic Polska powstawał na przestrzeni kilku miesięcy. Katalog Jagiellonów otwiera wizerunek Władysława II Jagiełły. Kolejno powstawały wizerunki: Jadwigi Andygaweńskiej, Władysława III Warneńczyka, Kazimierza IV Jagiellończyka, Jana I Olbrachta, Aleksandra Jagiellończyka, Zygmunta I Starego, Bony Sforzy, Zygmunta II Augusta, Anny Jagiellonki.

Projekt ma charakter dalekosiężny. W kolejnych latach zaplanowano kontynuację prac nad skompletowaniem całej kolekcji nowych wizerunków władców Polski.

***

Marcin Bondarowicz (ur. w 1976 r.) rysownik i ilustrator, zajmuje się plakatem, ilustracją prasową, współpracuje z wydawnictwami oraz magazynami biznesowymi, polityczno-społecznymi jak również serwisami i portalami informacyjnymi w kraju i za granicą. W 2023 roku otrzymał jedną z najważniejszych nagród w swoim artystycznym dorobku: EUROPEAN NEWSPAPER AWARD za najlepszą okładkę w prasie międzynarodowej. Odznaczony Brązowym Krzyżem Zasługi za zasługi dla kultury polskiej. Jest autorem 36 portretów, najbardziej znanych w Stanach Zjednoczonych Polaków. Jego prace są w zbiorach muzealnych m.in. Muzeum Karykatury w Warszawie, Muzeum Kinematografii w Łodzi, European Cartoon Center KRUISHOUTEM - Belgia, RED MAN ART - Chiny oraz prywatnych kolekcjach w kraju i za granicą.

***

Materiały fotograficzne:

1. Władysław Jagiełło Rysunek: Marcin Bondarowicz dla National Geographic Polska

2. Dynastia na nowo, Jagiellonowie Rys. Marcin Bondarowicz Wizualizacja Mateusz Doroszko, AI REV National Geographic Polska 2025

3. Marcin Bondarowicz autor nowego wizerunku dynastii Jagiellonów dla NGP Foto © Magdalena Bondarowicz

4. JAGIEŁŁO-01 ©  Rys.Marcin Bondarowicz  dla national Geographic Polska, nr 4/2025

5.  Władysław Jagiełło -02 ©  Rys.Marcin Bondarowicz  dla National Geographic Polska (2025)

6.  Władysław Jagiełło -03 ©  Rys.Marcin Bondarowicz  dla National Geographic Polska (2025)

7. Korona Władysława Jagiełły'' - wizualizacja © Marcin Bondarowicz 2025

8. Okładka National Geographic Polska, nr 4, 2025, Ilustracje © Marcin Bondarowicz 2025 

9. National Geographic Polska nr 4, 2025  Jagiellonowie_Ilustracje © Marcin Bondarowicz 2025 

10. Marcin Bondarowicz INTRO Dynastia na nowo -Jagiellonowie