Alimenty na rzecz dziecka – co musisz wykazać w postępowaniu sądowym

Zakres obowiązku alimentacyjnego, czyli prościej mówiąc – wysokość alimentów jest zależna od dwóch przesłanek: 1. usprawiedliwionych potrzeb dziecka, 2. możliwości majątkowych rodzica zobowiązanego do alimentacji. Istotną kwestią jest także zachowanie zasady tzw. równej stopy życiowej, która w praktyce oznacza, że dziecko ma prawo żyć na takim poziomie, na jakim żyją jego rodzice.

Usprawiedliwione potrzeby dziecka

Usprawiedliwione potrzeby dziecka to podstawowe potrzeby, których zaspokojenie jest niezbędne do prawidłowej egzystencji oraz prawidłowego rozwoju psycho-fizycznego dziecka. Będzie więc to przykładowo zapewnienie dziecku: wyżywienia, mieszkania, ubrania, higieny, leczenia, edukacji, rozwoju pasji. Usprawiedliwione potrzeby zawsze ustalane będą indywidualnie, biorąc pod uwagę osobiste cechy dziecka, przykładowo inne będą potrzeby w zakresie leczenia dziecka zdrowego, inne chorującego przewlekle na jakieś schorzenie; inne dziecka uzdolnionego w konkretnym kierunku, inne zaś niewykazującego szczególnych pasji.

Dlatego też przygotowując się do sprawy warto gromadzić następujące dowody:

- rachunki za utrzymanie tj. zakup żywności, ubrań, obuwia, kosmetyków, środków higieny, lekarstw, zakupu przyborów szkolnych, wydatki mieszkaniowe oraz opłaty za media (proporcjonalnie do liczby domowników);

- udokumentowane wydatki, np. zaświadczenia ze szkoły lub od lekarza, potwierdzenia wpłat na obiady, dowody wpłat za zajęcia dodatkowe, bilety miesięczne za dojazdy;

- potwierdzenia kosztów, które ponoszone są jednorazowo np. potwierdzenia zapłaty za wyjazdy wakacyjne/ feryjne, ubezpieczenie dziecka

Możliwości zarobkowe rodzica zobowiązanego do alimentacji

Ten aspekt również każdorazowo oceniany jest przez sąd w sposób indywidualny. W pierwszej kolejności sąd opiera się na zarobkach z tytułu zatrudnienia lub dochodach z działalności gospodarczej zobowiązanego. Należy jednak mieć świadomość, że sąd bierze pod uwagę także potencjalne możliwości uzyskiwania zarobków. Oznacza to, że może się zdarzyć, iż alimenty zostaną zasądzone w wyższej kwocie niż odpowiadająca zarobkom. Może tak się zdarzyć gdy sąd dojdzie do przekonania, że rodzic nie wykorzystuje w pełni swoich zdolności i nie podejmuje zatrudnienia albo pracuje za niższym wynagrodzeniem. Sąd oceniając możliwości majątkowe, bierze pod uwagę również stan posiadania – np. posiadanie nieruchomości czy udziałów w spółce – z posiadaniem może bowiem wiązać się także możliwość zdobycia dodatkowego dochodu.

Wykazanie sytuacji majątkowej w pozwie dotyczy obojga rodziców. Jeżeli więc to matka domaga się od ojca dziecka alimentów w konkretnej wysokości, to również powinna przedstawić sądowi swoją sytuację zawodową, majątkową oraz koszty utrzymania własnego.

W kontekście praktyki, wskazać trzeba, że dowodami, jakie można w tym zakresie przedstawić są: zaświadczenia od pracodawcy, deklaracje podatkowe oraz wyciągi ze wszystkich posiadanych rachunków bankowych. Jeśli nie możemy samodzielnie zweryfikować sytuacji majątkowej i zawodowej strony przeciwnej – możemy składać przed sądem wnioski o zobowiązanie do przedstawienia stosownych informacji.

Podsumowanie

Przygotowując się do sprawy alimentacyjnej należy wziąć pod uwagę: usprawiedliwione potrzeby małoletniego, możliwości majątkowe rodziców oraz stopę życiową. Do postępowania należy się przygotować gromadząc odpowiednie dowody, poza dowodami formalnymi – tj. aktami stanu cywilnego przedstawić trzeba dowody wykazujące istnienie ww. przesłanek.

Porady prawne Olga Raczyńska-Bućko

Obraz autorstwa Freepik Freepik